Evlilik Devam Ederken Velayet Davası Açılabilir mi?

Evlilik süresince çocukların velayeti eşlere ortaklaşa aittir. Türk Medeni Kanunu'nun 336. maddesinin 1. fıkrasına göre, evlilik devam ettiği müddetçe anne ve baba velayeti birlikte kullanırlar. Bu nedenle normal şartlarda evlilik devam ederken ayrı bir velayet davası açılmasına gerek yoktur.

Ancak bazı istisnai durumlarda, evlilik resmen sona ermeden de geçici velayet düzenlemesi yapılabilir. Örneğin, eşlerin fiilen ayrı yaşamaya başlaması halinde, çocukların bakımı ve korunması için geçici velayet kararı alınabilir.

Türk Medeni Kanunu'nun 197. maddesinin 4. fıkrası bu durumu düzenlemektedir. Buna göre, eşlerden biri ortak hayata ara verirse, hakim çocukların velayeti konusunda geçici düzenlemeler yapabilir. Bu düzenleme boşanma davası açılana kadar geçerli olur.

Yine TMK madde 336/2 uyarınca, ortak hayata son verilmiş veya ayrılık hali gerçekleşmişse hakim velayeti eşlerden birine verebilir. Yani fiili ayrılık durumlarında, çocuk velayeti geçici olarak eşlerden birine bırakılabilir.

Önemli olan çocuğun üstün yararıdır. Eğer çocuğun sağlığı, güvenliği veya gelişimi risk altındaysa, evlilik devam etse bile geçici velayet düzenlemesi talep edilebilir. Mahkeme çocuğun durumunu değerlendirerek en uygun kararı verecektir.

Evlilik Sürerken Geçici Velayet Düzenlemesi

Evlilik devam ederken geçici velayet alınması mümkündür. Bu duruma "velayetin tedbiren düzenlenmesi" adı verilir. Eşlerden biri ortak yaşama ara verirse, hakim çocukların ebeveynlerle kişisel ilişkisini düzenleyebilir.

Boşanma davası açılmadan da geçici velayet talep edilebilir. Bu düzenleme, boşanma kararı kesinleşene kadar geçerli olur. Türk Medeni Kanunu madde 197/4'e göre, eşlerin ergin olmayan çocukları varsa hakim gereken önlemleri alır.

Eşlerin ayrı yaşaması veya ayrılık kararı alınması halinde, çocuk velayeti geçici olarak eşlerden birine verilebilir. TMK madde 336/2 uyarınca, ortak hayata son verilmişse hakim velayeti eşlerden birine verebilir.

Yargıtay 2. Hukuk Dairesi'nin Önemli Kararı: Velayet Düzenlemesinde Kamu Düzeni

Yargıtay 2. Hukuk Dairesi'nin 2015/16299 Esas ve 2016/3071 Karar numaralı kararı, çocuk velayeti konusunda önemli bir içtihat oluşturmaktadır. Bu karar, velayetin kamu düzenine ilişkin olduğunu ve yargılamanın her aşamasında re'sen göz önünde bulundurulması gerektiğini vurgulamaktadır.

Kararda, davacı annenin dava dilekçesinde müşterek çocuklar ve kendisi için nafaka talebiyle birlikte çocukların geçici velayetinin de kendisine verilmesini istediği belirtilmektedir. Yargıtay, Türk Medeni Kanunu'nun 336/2 maddesine atıfta bulunarak, ortak hayata son verilmiş veya ayrılık hali gerçekleşmişse hakimin velayeti eşlerden birine verebileceğini hatırlatmıştır.

Somut olayda, tarafların ayrı yaşamaya başladığı ve müşterek çocukların anne yanında kaldığı tespit edilmiştir. Bu durumda Yargıtay, Türk Medeni Kanunu'nun 197/son maddesi kapsamında bir önlem olarak geçici velayet düzenlemesi yapılması gerektiğini belirtmiştir. Alt mahkemenin bu talep hakkında olumlu ya da olumsuz bir karar vermemesi, usul ve yasaya aykırı bulunmuştur.

Bu karar, aile hukuku uygulamalarında velayetin önemini bir kez daha gözler önüne sermektedir. Boşanma davası sürecinde veya eşlerin ayrı yaşamaya başlaması durumunda, çocukların üstün yararı gözetilerek geçici velayet düzenlemesinin yapılması gerektiği vurgulanmaktadır. Yargıtay'ın bu yaklaşımı, çocukların korunması ve aile hukukunun temel prensiplerinin uygulanması açısından büyük önem taşımaktadır.

Geçici Velayet Talebi İçin Örnek Dilekçe

Geçici velayet talebi için mahkemeye sunulacak örnek bir dilekçe şu şekilde olabilir:

SAYİN AİLE MAHKEMESİ HAKİMLİĞİNE 

DAVACI: [Ad Soyad], [T.C. Kimlik No], [Adres] 

DAVALI: [Ad Soyad], [T.C. Kimlik No], [Adres] 

KONU: Müşterek çocuğumuz [Çocuk Adı]'nın geçici velayetinin tarafıma verilmesi talebi hakkında. 

AÇIKLAMALAR: 

1. Davalı ile [Evlilik Tarihi]'de evlendik. Bu evlilikten [Doğum Tarihi] doğumlu [Çocuk Adı] adında bir çocuğumuz vardır. 

2. Son zamanlarda eşimle aramızda ciddi anlaşmazlıklar yaşanmakta ve ayrı yaşamaktayız. Bu süreçte çocuğumuzun bakım ve gözetimi konusunda sorunlar yaşanmaktadır. 

3. **Türk Medeni Kanunu**'nun 336. maddesi uyarınca, ortak hayata son verilmesi halinde hakim velayeti eşlerden birine verebilmektedir. 

4. Çocuğumuzun üstün yararı gözetilerek, geçici velayetin tarafıma verilmesi gerekmektedir.

 HUKUKİ SEBEPLER: TMK m.336, 4721 Sayılı Kanun ve ilgili mevzuat 

DELİLLER: Nüfus kayıt örneği, tanık beyanları, sosyal inceleme raporu 

SONUÇ VE İSTEM: Yukarıda açıklanan nedenlerle, müşterek çocuğumuz [Çocuk Adı]'nın geçici velayetinin tarafıma verilmesine karar verilmesini saygılarımla arz ve talep ederim. [Tarih] [İmza] [Ad Soyad]